ภาพรวมครึ่งปีของธุรกิจรับสร้างบ้าน

ธุรกิจรับสร้างบ้านเป็นธุรกิจบริการ ซึ่งแตกต่างจากธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ที่สร้างเพื่อขาย แต่ธุรกิจรับสร้างบ้านนั้นกลุ่มลูกค้าเป็นกลุ่มเรียล ดีมานด์จริงๆ ไม่ใช่กลุ่มเก็งกำไร ตัวเลขของธุรกิจรับสร้างบ้านย้อนหลังไป 4-5 ปี อยู่ที่ประมาณ 2 – 2.6 แสนล้านบาทต่อปี จะขึ้นลงไม่มากเท่าไร แบ่งเป็นในพื้นที่กรุงเทพฯปริมณฑลประมาณ 25% มีมูลค่าประมาณ 5 หมื่นล้านบาท อยู่ในมือบริษัทรับสร้างบ้านประมาณ 20% หรือเพียงแค่ 1 หมื่นล้านบาท ส่วนอีก 75% อยู่ในภูมิภาค มูลค่าประมาณ 1.5 แสนล้านบาท อยู่ในมือธุรกิจรับสร้างบ้านแค่ 5% เท่านั้น แสดงให้เห็นว่าตลาดภูมิภาคยังเติบโตได้อีกมาก หากผู้บริโภครู้จักว่าธุรกิจรับสร้างบ้านแตกต่างจากธุรกิจรับเหมาก่อสร้างอย่างไร

ความแตกต่างคือธุรกิจรับสร้างบ้านเป็นการให้บริการรับสร้างบ้านอย่างครบวงจร ส่วนธุรกิจรับเหมาเพียงแค่รับจ้างก่อสร้างโดยมีแบบบ้านอยู่แล้ว แต่ผู้บริโภคส่วนใหญ่ยังไม่รู้ว่ามีบริการแบบนี้ เลยเอาแบบบ้านที่ตัวเองมีไปจ้างผู้รับเหมา หรือไปคุยกับผู้รับเหมาให้หาสถาปนิกมาออกแบบให้แล้วผู้รับเหมาก่อสร้าง แบบนี้มีเยอะพอสมควร ขณะที่ผู้บริโภคสามารถเลือกใช้ธุรกิจรับสร้างบ้านที่มีประสบการณ์ได้ง่ายที่สุด

ในธุรกิจรับสร้างบ้านยังแยกออกเป็นบริษัทที่เป็นสมาชิกของสมาคมฯ และมิใช่สมาชิก ตอนนี้สมาคมฯมีสมาชิก 77 บริษัท โดยอยู่ในเขตกรุงเทพฯปริมณฑล 55% และต่างจังหวัด 45% ถือว่ายังน้อยมาก และโตได้อีกเยอะ

ธุรกิจรับสร้างบ้านแบ่งออกเป็น 4 Segment คือ 1.กลุ่มระดับราคา 3-5 ล้านบาท มีลูกค้ามากที่สุดประมาณ 40% 2.กลุ่มระดับราคา 5-10 ล้านบาท สัดส่วนประมาณ 30% 3.กลุ่มระดับราคา 10-20 ล้านบาท สัดส่วน 20% และ 4.กลุ่มระดับราคา 20 ล้านบาทขึ้นไป สัดส่วนประมาณ 10% โดยลูกค้าส่วนใหญ่ในภูมิภาคจะสร้างบ้านราคาไม่เกิน 5 ล้านบาท

ภาวะเศรษฐกิจการเมืองกับผลกระทบธุรกิจรับสร้างบ้าน

มีผลกระทบบ้างแต่ไม่ทุกSegment เนื่องจากเป็นความต้องการจริง กลุ่มระดับราคา 3 ล้านบาทลงมายังไงก็ต้องสร้างบ้านกลุ่มนี้ไม่ค่อยกระทบ แต่ระดับราคา 10 ล้านบาทขึ้นไปซึ่งเป็นนักธุรกิจที่มองเห็นความไม่แน่นอน มีความผันผวน ขาดความเชื่อมั่น อาจจะกระทบบ้างในเรื่องของการตัดสินใจที่อาจจะชะลอออกไป

คนที่จะสร้างบ้านนั้นส่วนใหญ่มีที่ดินอยู่แล้ว และมีเงินที่จะสร้างอยู่แล้ว แต่เมื่อไรที่ขาดความเชื่อมั่นก็จะชะลอการตัดสินใจออกไป อีกส่วนหนึ่งคือเรื่องของสถาบันการเงิน แบงก์อาจจะมีผลในการให้สินเชื่อ เช่นเอาธุรกิจตัวเองเข้าไปกู้ แบงก์อาจจะดูสภาพคล่องด้านการเงิน โดยปกติแบงก์จะให้สินเชื่อ 100% ของมูลค่าบ้านเพราะที่ดินปลอดจำนอง สัดส่วนของการกู้ขึ้นอยู่กับ Segment ถ้าเป็นระดับ 3 ล้านบาทลงมา ส่วนใหญ่จะเป็นข้าราชการ ผู้บริหารระดับสูง ถ้าระดับ 5 ล้านบาทขึ้นไปจะเป็นนักธุรกิจระดับย่อมที่มีเงินออมไม่อยากใช้เงินกู้แบงก์ กลุ่มนี้จะใช้สินเชื่อน้อย แต่ถ้าเป็นระดับ 10 ล้านขึ้นไปจะใช้สินเชื่อมากขึ้น

ทำอย่างไรในช่วงเวลาแห่งความท้าทาย

เรายังเชื่อว่าความต้องการสร้างบ้านมีเยอะมากในแต่ละปี ดีมานด์ส่วนใหญ่ไปอยู่ในกลุ่มผู้รับเหมาก่อสร้าง 95% ดังนั้นสิ่งที่เราจะทำได้ตอนนี้เลยคือสร้างความเชื่อมั่นให้กับลูกค้า จริงๆแล้วเราแค่ดึงส่วนแบ่งการตลาดจากผู้รับเหมามาได้ก็ช่วยสร้างตลาดของเราให้มีเสถียรภาพได้ สิ่งที่ผมจะทำได้คือ ทำอย่างไรให้ผู้บริโภครู้จักธุรกิจรับสร้างบ้านมากขึ้น และมีความเชื่อมั่นในการใช้บริการ ที่ผ่านมาเราทำเฉพาะในเขตกรุงเทพฯและปริมณฑล แต่ตอนนี้เราทำทั่วประเทศ มีสมาชิกไปช่วยกระจายสร้างการรับรู้ให้กับผู้บริโภคมากยิ่งขึ้น ตัวนี้จะช่วยผยุงยอดขายของสมาชิกได้ สังเกตว่าต่างจังหวัดไม่ได้ลดลง ขณะที่กรุงเทพฯปริมณฑลลดลง

สมาคมฯต้องการให้ผู้บริโภครับรู้ว่าบริษัทรับสร้างบ้านที่เป็นสมาชิกของสมาคมนั้นมีคุณภาพอย่างไร ผ่านการคัดกรองกันอย่างไร ใช้สัญญาที่เป็นธรรมมีสคบ.ควบคุม หากเกิดปัญหาจะมีช่องทางร้องเรียนสมาคมฯให้เข้าช่วยแก้ไขปัญหาได้

ผู้บริโภคใช้บริการผู้รับเหมาเพราะไม่เข้าใจ

ยอมรับว่าเรื่องราคามีส่วนแน่นอนที่ผู้บริโภคเลือกใช้ผู้รับเหมามากกว่าบริษัทรับสร้างบ้านที่เป็นมืออาชีพ แต่เพราะผู้บริโภคไม่เข้าใจ ถ้าเขาใช้ผู้รับเหมา เขายังต้องจ้างสถาปนิก ต้องจ้างวิศวกรควบคุมงาน ไม่มีหลักประกันใดๆ ไม่มีสมาคมช่วยกำกับดูแล คุณภาพงานแตกต่างกัน บริการหลังการขายแตกต่างกัน สัญญาไม่เหมือนกัน การบริการที่ครบวงจรมากกว่า เขาเพียงเอาความต้องการเข้ามาคุยกับเราเขาได้บ้านเลย แต่ถ้าคุยกับผู้รับเหมาต้องเอาแบบบ้านมาให้ผู้รับเหมาตีราคา ต้องจ้างคอนซัลท์ เวลาเลือกวัสดุก่อสร้างก็ต้องหาคนที่มีความรู้มาช่วยเลือกกระเบื้อง สุขภัณฑ์ สี ดังนั้นจึงไม่ได้ถูกกว่า และสิ่งที่ผู้บริโภคต้องจ่ายตลอดทางอาจจะแพงกว่าด้วยซ้ำ ผู้บริโภคอาจไม่ได้คิดตรงนี้ ดังนั้นหากสมาคมสร้างความเข้าใจให้ ผู้บริโภคจะจ่ายน้อยกว่าได้งานที่มีคุณภาพมากกว่า

ความผันผวนวัสดุก่อสร้าง-ค่าแรงงาน

บ้านสั่งสร้างมีต้นทุนที่ผันผวนตามราคาวัสดุและค่าแรงอยู่แล้ว ไม่มีทางที่จะลดลงได้ ส่วนใหญ่ขึ้นอยู่กับ Segmentของบ้านด้วย ถ้าเอาราคาต่อตารางเมตรของบ้สาน 3 ล้านบาท กับ 10 ล้านบาทมาเทียบกัน ก็เทียบกันไม่ได้ เช่นบ้าน 3 ล้านบาท เฉลี่ยตารางเมตรละ 1.5 หมื่นบาท บ้าน 10 ล้านบาท เฉลี่ยตารางเมตรละ 2 หมื่นบาท ถามว่าอันไหนแพงกว่ากัน ตอบไม่ได้ เพราะบ้าน 10 ล้านบาทใช้รูปแบบแตกต่างกัน วัสดุต่างกัน ความสูงต่างกัน ตอนนี้ราคาวัสดุก่อสร้างยังไม่ปรับขึ้นเพราะความต้องการใช้ยังไม่มากพอ แต่มีโอกาสปรับขึ้นหากกำแพงภาษีมีผลกระทบโดยเฉพาะเรื่องเหล็ก ค่าแรงปรับแล้วเป็นวันละ 400 บาท

บริษัทนอมินีต่างชาติแย่งงาน?

ที่เห็นคือสร้างบ้านจัดสรรระดับใหญ่ที่เป็นกลุ่มของเขาเอง แต่ในบริษัทรับสร้างบ้านเป็นเรื่องของบุคคล ลูกค้าส่วนใหญ่จะตรวจสอบก่อนแล้วว่าเป็นบริษัทไหน มีประสบการณ์อย่างไร ที่ผ่านมายังไม่ปรากฏว่าเข้ามารับงาน หรือถึงจะมีก็สู้บริษัทคนไทยไม่ได้ทั้งความรู้ความสามารถ ประสบการณ์ ต้นทุน แม้จะมีวัสดุก่อสร้างจีนเข้ามามาก แต่ส่วนใหญ่ที่เราใช้คือกระเบื้องซึ่งมีหลากหลายระดับ เหล็กจีนก่อนใช้ต้องทดสอบ

มองครึ่งปีหลังยังต้องลุ้น

บรรยากาศของเศรษฐกิจและการเมืองมีผลแน่ แต่มั่นใจว่าไม่กระทบมากนักเพราะกลุ่มลูกค้าเป็นผู้ที่ต้องการสร้างบ้านอยู่แล้ว ไม่ใช่ซื้อเก็งกำไร ยังไงก็ต้องสร้าง ทุกปีที่ผ่านมาช่วงไตรมาส 3 เป็นช่วงไฮซีซั่นของการสร้างบ้าน เรามีการจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายซึ่งจะช่วยฟื้นกำลังซื้อกลับคืนมาได้ในระดับหนึ่ง แต่หากการเมืองมีความเปลี่ยนแปลงถึงขั้นยุบสภาจัดการเลือกตั้งใหม่ในช่วงปลายปีก็อาจจะมีผลกระทบในกลุ่มระดับบน บ้านราคา 10 ล้านบาทขึ้นไป ที่อาจจะรอดูการจัดตั้งรัฐบาลใหม่ อย่างไรก็ตามในกลุ่มไฮเอนไม่ว่าเศรษฐกิจจะดีหรือไม่ดี ยังมีกลุ่มที่พร้อมสร้างบ้านเสมอ

เป้าหมายในการเพิ่มจำนวนสมาชิก

มีแผนขยายฐานสมาชิกโดยผ่านคณะอนุกรรมการส่วนภูมิภาคที่จะตั้งในเดือนสิงหาคม โดยมีกติกาว่า การจะตั้งอนุกรรมการส่วนภูมิภาคได้นั้น จะต้องมีสมาชิกในภูมิภาคนั้น 10 บริษัทขึ้นไป โดยจะให้สมาชิกเหล่านี้ช่วยกันดึงบริษัทรับสร้างบ้าน หรือผู้รับเหมาที่มีคุณภาพเข้ามาเป็นสมาชิกสมาคม โดยปกติสมาคมจะมีสมาชิกใหม่ปีละประมาณ 10 บริษัท ปัจจุบันมีผู้มาสมัครมากกว่า 20 บริษัท แต่ใช่ว่าจะรับทั้งหมดเพราะสมาคมมีการคัดกรองที่เข้มงวดมาก คุณสมบัติพื้นฐานเช่นต้องมีประสบการณ์ในการสร้างบ้านรวมมูลค่าตั้งแต่ 10 ล้านถึง 60 ล้านบาท หรือมีสำนักงานเป็นตัวตน มีสถาปนิกและวิศวกรประจำบริษัท มีแบบบ้านมาตรฐาน 10 แบบขึ้นไป มีโมเดลบ้าน มีผลงานการก่อสร้างบ้านให้ตรวจสอบ สมาคมมีการเปิดอบรมให้แก่บริษัทรับสร้างบ้านและผู้รับเหมาปีละครั้ง เพื่อยกระดับธุรกิจรับสร้างบ้านและสร้างสมาชิกใหม่ที่เป็นบริษัทรับสร้างบ้านมืออาชีพที่มีคุณภาพ

ยุคของAI กับงานสร้างบ้าน

สมาคมเอาAIมาช่วยในเรื่องของแผนการตลาด ด้านมาร์เก็ตติ้ง ออนไลน์ ในส่วนของสมาชิกส่วนใหญ่ใช้AIช่วยด้านงานดีไซน์ งานพรีเซนเทชั่นให้กับลูกค้าที่จะดูสวยงามและรวดเร็วขึ้น