เมื่อความเปลี่ยนแปลงของช่วงวัยมาเยือน ความชราภาพกลายเป็นสิ่งที่ยากจะหลีกเลี่ยง แน่นอนว่าทุกความสะดวกสบาย ความคล่องตัวที่เคยมีในวัยหนุ่มสาวย่อมถดถอย แม้แต่การใช้ชีวิตในบ้านที่เคยเป็นเซฟโซนก็อาจเป็นไปได้ยาก และเสี่ยงกับอันตรายที่อาจเกิดขึ้น หากไม่มีฟังก์ชันที่รองรับการอยู่อาศัยของผู้สูงวัย การออกแบบบ้านและเลือกวัสดุที่เหมาะสมจึงเป็นสิ่งสำคัญต่อความสะดวกสบายและความปลอดภัยของผู้สูงอายุ มาดูกันว่าฟังก์ชันอะไรที่ตอบโจทย์และโดนใจคนสูงวัยบ้าง
พื้นบ้านเพิ่มความฝืด ลดความลื่น
พื้นบ้านที่เป็นมิตรกับผู้สูงอายุ ไม่ว่าจะเป็นพื้นกระเบื้องหรือพื้นไม้ ควรเลือกใช้แบบกันลื่น ไม่ควรขัดให้มันวาวเพราะจะยิ่งเพิ่มความลื่น หากเป็นบ้านที่พื้นเดิมมันวาวและมีความลื่นอยู่แล้ว ให้ใช้น้ำยาฉีดหรือทาเพื่อลดความมันวาวและความลื่นลง นอกจากนี้ควรเลี่ยงพื้นพรมเพื่อกันการเดินสะดุดด้วย
โต๊ะรองรับผู้สูงอายุที่ใช้รถเข็น
บ้านที่มีผู้สูงอายุใช้รถเข็น ควรเลือกใช้โต๊ะและอุปกรณ์ต่างๆ ที่ช่วยเอื้อต่อการใช้งานอย่างสะดวกและปลอดภัย โดยลดความสูงของโต๊ะให้ได้ระดับที่ผู้สูงอายุจะใช้งานได้พอดี และควรมีอุปรณ์ประกอบอื่นๆ ที่สามารถหยิบจับใช้งานได้ง่าย
ที่พักแขนบนเก้าอี้
สำหรับวัยหนุ่มสาวที่พักแขนบนเก้าอี้อาจไม่ใช่ปัจจัยสำคัญของการเลือกใช้งาน แต่สำหรับผู้สูงวัยสิ่งนี้ถือเป็นอีกหนึ่งฟังก์ชันสำคัญ เพราะนอกจากจะทำให้ผู้สูงวัยนั่งและวางมือได้อย่างสบายแล้ว ที่พักแขนยังช่วยพยุงให้ผู้สูงอายุสามารถยืนได้ง่ายและปลอดภัยขึ้นด้วย
ติดตั้งเครื่องส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือ
ควรติดตั้งเครื่องส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือให้ครอบคลุมทั่วบริเวณบ้านไม่ว่าจะเป็น ห้องนอน หัวเตียง ห้องน้ำ ห้องครัว ห้องนั่งเล่น เพื่อส่งสัญญาณแจ้งเตือนสมาชิกคนอื่นๆ โดยในปัจจุบันมีระบบที่เชื่อมต่อผ่านอินเตอร์เน็ตและส่งสัญญาณมายังโทรศัพท์ได้ด้วย จึงง่ายต่อการดูแลผู้สูงอายุไม่ให้คลาดสายตา นอกจากนี้ควรติดตั้งเครื่องตรวจจับไฟไหม้หรือจับควัน เพื่อให้สามารถช่วยเหลือผู้สูงอายุได้ทันการณ์กรณีเกิดเหตุไม่คาดฝัน
ระบบไฟฟ้าและแสงสว่างควรง่ายต่อการใช้งาน
เพราะความสูงวัยเป็นอุปสรรคของการเคลื่อนไหวและการมองเห็น ทำให้การตอบรับต่อสิ่งรอบตัวเป็นไปได้ช้ากว่าคนหนุ่มสาว ทางที่ดีสวิตช์ไฟฟ้า แอร์ พัดลม หรือระบบต่างๆ ภายในบ้านควรอยู่ใกล้กันและหยิบจับใช้งานง่าย ส่วนแสงสว่างควรมีอย่างทั่วถึง รองรับกรณีที่ผู้สูงอายุเคลื่อนย้ายจากที่สว่างไปที่มืดซึ่งการปรับรับแสงของสายตาเป็นไปได้ช้า หากเป็นไปได้การใช้ระบบเซ็นเซอร์ก็ยิ่งอำนวยความสะดวกได้ดียิ่งขึ้น
ประตูเอื้อต่อการใช้ชีวิต
บ้านที่มีผู้สูงอายุ โดยเฉพาะที่ใช้รถเข็นด้วย ควรปรับขนาดความกว้างของประตูห้องต่างๆ ให้กว้างกว่าปกติ เพื่อความสะดวกของการเคลื่อนย้ายรถเข็น นอกจากนี้ควรเลือกใช้ประตูแบบบานเลื่อน เพราะนอกจากจะประหยัดพื้นที่ในการใช้งานแล้ว สำหรับผู้สูงอายุเองไม่ว่าจะใช้หรือไม่ใช้รถเข็น ประตูบานเลื่อนถือว่าเป็นตัวเลือกที่ง่ายต่อการใช้งาน สะดวก ปลอดภัย ลดอันตรายได้ดีกว่าประตูแบบอื่น
ราวจับฟังก์ชันสำคัญ
บ้านที่ดีต่อสุขภาพกายของผู้สูงอายุ ควรติดตั้งราวจับตามจุดต่างๆ เพื่อช่วยพยุงผู้สูงอายุให้เคลื่อนไหวได้สะดวกแทนการยึดจับเฟอร์นิเจอร์ที่อาจไม่มีความแข็งแรงมากพอจะรองรับน้ำหนักตัวผู้สูงอายุ ระดับของราวจับควรมีความสูงที่พอดีกับความสูงของช่วงแขนที่ผู้สูงอายุสามารถจับได้อย่างถนัด รวมทั้งควรยึดเหนี่ยวกับผนังอย่างแน่นหนา และมีตั้งแต่ทางเข้าบ้าน ตามจุดต่างๆ ภายในบ้าน โดยเฉพาะในห้องน้ำบริเวณโถส้วมและพื้นที่อาบน้ำ
ควรเลี่ยงพื้นต่างระดับ
ไม่ว่าจะเป็นผู้สูงอายุที่เดินปกติหรือใช้รถเข็น การมีพื้นที่ต่างระดับอยู่ตรงหน้าถือเป็นอุปสรรคสำคัญทำให้การเคลื่อนย้ายตัวนั้นเป็นไปได้ยาก และเสี่ยงต่ออันตราย หากจำเป็นต้องทำพื้นที่ต่างระดับควรทำทางลาดควบคู่ไปด้วยทุกจุด
เชื่อมโลกภายนอกด้วยหน้าต่างในระดับสายตา
ผู้สูงอายุที่ไม่ค่อยสะดวกออกนอกบ้านมักใช้เวลาส่วนใหญ่อยู่ในบ้าน นอกจากข้าวของเครื่องใช้ที่ช่วยอำนวยความสะดวก และสร้างความผ่อนคลายแก่ผู้สูงอายุที่ควรมีในบ้านแล้ว การปรับระดับหน้าต่างให้อยู่ในระดับสายตา สามารถมองเห็นบรรยายกาศผู้คน ต้นไม้ใบหญ้า ความเคลื่อนไหวต่างๆ นอกบ้านได้ เป็นอีกวิธีที่ทำให้ผู้สูงอายุไม่รู้สึกเหงาจนเกินไป
